Deloitte’un hazırladığı bu raporda, Avrupa’nın önde gelen kentlerinin 2008’in ilk 9 ayındaki performansı ele alınıyor. Rapora göre, İstanbul ilk 9 ayda oda başına gelirini %18 oranında artırarak 120 Euro düzeyine çıkardı. 2007’de iyi bir dönem geçiren Avrupa ülkeleri, 2008’in sonlarına doğru küresel krizin etkilerini hissetmeye başladılar ve otel performanslarında düşme yaşandı. Bu gelişmeler sonrasında rapor, İstanbul'un oda başına ortalama gelir artışında Avrupa üçüncüsü olduğunu belirtmektedir. Raporun İngilizce tam metnine buradan erişilebilir.
Deloitte’un 2008 yılı üçüncü çeyreği itibarı ile Avrupa ülkelerinin turizm performansını ele aldığı “Turizm ve Eğlence Sektörü Avrupa Performans Değerlendirmesi” Türkiye’nin ve özellikle İstanbul’un iyi bir performans gösterdiğini, küresel mali krizin ise 2008’in üçüncü çeyreğinde otel gelirlerini azalttığını ortaya koydu. Rapora göre Avrupa’da ortalama oda doluluğunda %1,9 azalma oldu. Oda başına ortalama gelir ise %1,5 oranında bir azalma ile 76 Euro düzeyine indi.
Turizm’de Türkiye ve İstanbul’dan güçlü performans
Dünyayı etkisi altına alan mali krizin etkileri özellikle Eylül ayından itibaren tüm Avrupa’da hissedilmeye başlandı. Ancak ilk 9 ayda İstanbul’daki oteller etkileyici bir performans gösterdiler. Bu dönemde oda başına gelir artışı %18’e ulaştı ve 120 Euro düzeyine çıktı. Böylece İstanbul oda başına ortalama gelir artışında Avrupa üçüncüsü oldu.
Raporda bu güçlü gelişmenin dünyanın önde gelen otel zincirlerinin Türkiye’deki yatırımlarını artırmaya teşvik ettiği; bu kapsamda Four Seasons, Wyatt, Intercontinental ve Starwood gibi önde gelen kuruluşların 2008 yılı içinde Türkiye’de yeni yatırımlar yaptıkları vurgulandı.
Ayrıca Easy Jet gibi uygun fiyatlı uluslararası havayolları şirketlerinin İstanbul’a uçmaya başlamaları ve havaalanı kapasitesindeki artışlar da turizmde Türkiye’nin hızla popülerleşen bir ülke olmasına katkıda bulundu.
Dünyanın en popüler turizm ülkeleri arasında 9. sırayı alan Türkiye’nin bu başarısında hükümetin bir yandan sektördeki KDV oranının %18’den %8’e çekmesinin, diğer yandan da ülke turizmini desteklemeye yönelik uzun vadeli bir plan açıklamasının katkısı olduğu belirtildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı önümüzdeki 15 yıl içinde Türkiye’yi turizmde dünyanın ilk beş ülkesi arasında görebilmeyi hedefliyor. 2023 itibarı ile ülkeye gelen yıllık turist sayısının 63 milyona ulaşması amaçlanıyor.
Turizm yatırımları için Türkiye hala cazip konumda
Raporla ilgili bir açıklama yapan Deloitte Türkiye Turizm ve Eğlence Endüstri Lideri Ahmet Cangöz, dünyanın son yılların en önemli ekonomik yavaşlamasını yaşadığını hatırlatarak şunları söyledi:
“Avrupa’ya baktığımızda bazı ülkelerin yaşanan mali krizden diğerlerinden daha fazla etkilendiğini görüyoruz. Ortalama olarak bakıldığında ilk 9 ayda etkilenme az gibi görülüyor, ancak bu tablo yanıltıcı olabilir. Birçok kentte ortalama oda doluluklarında azalma yaşanıyor. Geçmişteki deneyimler, doluluk azalmasının ardından oda başına ortalama gelirlerde ciddi bir düşüş yaşanabileceğini gösteriyor.”
2008 yılında Avrupa Kültür Başkenti Liverpool’un oda gelirlerinde çift haneli büyüme oranı yakalayabilen tek İngiliz şehri olduğunu vurgulayan Ahmet Cangöz, İstanbul’un 2010 yılında bu unvanı devralarak bir çok kültürel ve sanatsal etkinliğe ev sahipliği yapacağını hatırlattı. İstanbul’un güçlü performansına dikkat çeken Cangöz şöyle devam etti:
“Geçen yıl Avrupa’daki otel yatırımları 21 milyar Euro düzeyindeyken, bu yılın ilk 9 ayında 5 milyar Euro’da kaldılar. Ancak nakit akışları sağlam olan büyük otel zincirleri, Türkiye gibi gelişen pazarlara yatırım yapmaya devam ediyor. Türkiye’nin bu avantajından yararlanması gerekiyor. Otel işletmeciliğinde yeni dönemin koşullarına uyum sağlamak bir zorunluluk. Müşteriler kriz nedeni ile bütçelerini kısarken, otellerin de yaptıkları yatırım ve harcamalardan daha fazla değer kazanması lazım.”
Yazının Devamı
